Cách báo cáo tài chính là kỹ năng không thể thiếu, không chỉ trong đầu tư cổ phiếu mà trong nhiều mảng khác như quản trị tài chính doanh nghiệp, kiểm toán, kế toán, ngân hàng. Trong bài viết này sẽ hướng dẫn đầy đủ và chi tiết nhất cho bạn về cách đọc và phân tích báo cáo tài chính, kèm theo cách áp dụng thực tế khi đầu tư chứng khoán.
Báo cáo tài chính bao gồm những gì?
Báo cáo tài chính là bảng cung cấp những thông tin ảnh hưởng đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp như tài sản, nợ, vốn chủ sở hữu, doanh thu, khoản chi, lợi nhuận, dòng tiền…
Báo cáo tài chính (BCTC) cung cấp các thông tin ảnh hưởng đến tình hình hoạt động của công ty như: tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền… Báo cáo thường được công bố định kỳ vào cuối mỗi quý và cuối năm.
Bộ báo cáo tài chính đầy đủ bao gồm:
- Báo cáo của Ban giám đốc
- Báo cáo của doanh nghiệp kiểm toán độc lập
- Bảng cân đối kế toán
- Báo cáo mục đích công việc kinh doanh
- Báo cáo lưu chuyển tiền trở nên tệ hơn
- Thuyết minh báo cáo tài chính
Cách đọc báo cáo tài chính
1. Xem ý kiến của Kiểm toán viên
Rất là nhiều người khi đọc BCTC hay quên mất phần chủ ý của kiểm toán, trong khi đây là phần cần thiết đầu tiên mà bạn cần chú ý đến.
Các số liệu trên BCTC sẽ không có ý nghĩa nếu kiểm toán không chắc chắn về tính trung thực của nó.
Hãy xem ý kiến của Kiểm toán viên (KTV) đối với báo cáo của công ty ở đây chính là gì?
Có 4 mức độ hay ý kiến của KTV về tính trung thực của 1 bộ báo cáo đấy là:
- chấp nhận toàn phần
- Ngoại trừ
- Không chấp nhận
- Từ chối.
2. Cách đọc báo cáo tài chính trong bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán lên danh sách các tài sản và nợ phải trả của công ty:
Cách cài đặt bảng cân đối kế toán: Các tài sản có thể được lên danh sách ở bên phải và các khoản nợ bên trái.
Đọc cột tài sản:
- Tài sản gồm có tiền mặt, các khoản đầu tư, tài sản cố định và những thứ có thành quả khác thuộc sở hữu của công ty.
- Các tài sản được lên danh sách theo thứ tự thanh khoản.
- Các tài sản có tính thanh khoản cao nhất, như tiền mặt, được giải thích trước.
Xem các khoản nợ:
- Nợ phải trả là các khoản nợ hoặc nghĩa vụ mà công ty nợ người khác.
- Chúng bao gồm tiền thuê chỗ mở cửa hàng, thuê văn phòng, lương trả cho nhân viên, thuế, thanh toán khoản vay và tiền nợ cho các nhà phân phối hoặc nhà thầu khác.
Lưu ý sự khác biệt giữa nợ ngắn hạn và nợ dài hạn. Nợ ngắn hạn là những thứ sẽ được thanh toán trong vòng một năm. Nợ dài hạn sẽ mất hơn một năm.
- Bước 1: liệt kê những mục lớn trong Tài sản – Nguồn vốn.
- Bước 2: Tính toán tỷ trọng các khoản mục này trong Tài sản và Nguồn vốn, và sự chỉnh sửa của các khoản mục tại thời điểm báo cáo.
- Bước 3: Note lại những mục chiếm tỷ trọng lớn, hoặc có sự biến động lớn về mặt giá trị ở thời điểm báo cáo.
3. Cách đọc báo cáo tài chính trong báo cáo mục đích hoạt động bán hàng
Báo cáo kết quả bán hàng sẽ cho bạn thấy công ty kiếm được bao nhiêu lợi nhuận trong khoảng thời gian nhất định và bất kỳ khoản chi phí nào được dùng để kiếm thu nhập đó cũng sẽ được phản ánh.
- Đọc dòng trên cùng, doanh số hoặc tổng doanh thu việc này phản ánh số tiền mà doanh nghiệp kiếm được từ việc cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ của mình, trước khi mọi chi phí phí được khấu trừ.
- Xem xét chi phí công việc. Chúng gồm có các khoản chi kinh doanh, giống như tiền lương và chi phí ads.
- Chú ý đường khấu hao. Điều này phản ánh khoản chi của một tài sản trong khoảng thời gian mà doanh nghiệp có thể trải nghiệm.
- Kiểm tra lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh: Là số tiền mà doanh nghiệp đã kiếm được sau khi trừ chi phí hoạt động.
- Nhìn vào số tiền lãi đã kiếm được và đã chi trả. Các khoản này được chèn vào (thu nhập lãi) và trừ (lãi phải trả) vào tổng lợi nhuận công việc.
- Kiểm tra số thuế nguồn thu đã được trừ.
- Đọc dòng cuối cùng của báo cáo thu nhập: dòng này phản ánh lãi hoặc lỗ ròng.
4. Đọc báo cáo tài chính trong báo cáo lưu chuyển tiền trở nên xấu hơn
Báo cáo về dòng tiền này sẽ cho bạn biết lượng tiền mặt sẵn có của công ty và giúp theo dõi dòng tiền vào và ra khỏi công ty trong khoảng thời gian báo cáo.
- Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh: Bước này giúp phân tích việc sử dụng tiền mặt của doanh nghiệp để đạt tình trạng lãi hay lỗ ròng như ở mục đích bán hàng trên.
- Dòng tiền từ công việc đầu tư: Gồm có dòng tiền vào và dòng tiền ra có liên quan đến công việc đầu tư, mua sắm, thanh lý… Tài sản cố định và các tài sản dài hạn khác.
- Dòng tiền từ công việc tài chính: Cho biết công ty đã thanh toán hay mua những tài sản tài chính nào, giống như các khoản nợ ngân hàng.
5. Cách đọc thuyết minh báo cáo tài chính
Thuyết minh BCTC cung cấp cho bạn nội dung chi tiết các thông tin số liệu đã giải thích ở các Bảng CĐKT, Báo cáo KQKD, Báo cáo LCTT và các thông tin cần thiết khác theo tiêu chuẩn kế toán rõ ràng.
Các đọc thuyết minh báo cáo tài chính:
- Bước 1: Tìm hiểu về công ty, giải thích đặc điểm công việc của doanh nghiệp, kỳ kế toán, các chuẩn mực và chính sách kế toán mà doanh nghiệp sử dụng.
- Bước 2: Thuyết minh các khoản mục trên BCTT.
Tổng kết
Trên đây là bài viết của mình về cách đọc báo cáo tài chính. Hy vọng bài viết của mình có thể giúp bạn có thêm những kiến thức và giúp bạn giải đáp các thắc mắc về lĩnh vực này. Nếu như trong quá trình tham khảo mà bạn có bất cứ thắc mắc nào thì đừng ngại để lại phía bên dưới bài viết một comment để cùng mình giải đáp nhé!
Xem thêm: P/E là gì? Cách tính chỉ số P/E chi tiết nhất 2021
Thanh Xuân – Tổng hợp, bổ sung
