Đầu tư quốc tế xuất hiện khá sớm từ thời kỳ tiền tư bản khi các công ty Anh, Pháp, Hà Lan… Đầu tư vào châu Á để khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên cho các công ty quốc gia. Cho đến nay thì đầu tư quốc tế cũng là một phần không thể thiếu trong kinh tế thị trường. Vậy đầu tư quốc tế là gì? Những giá trị mà đầu tư quốc tế mang lại là gì? Hãy cùng chungkhoan.vn theo dõi bài viết dưới đây để rõ hơn nhé!
Đầu tư quốc tế là gì?
Đầu tư quốc tế là quá trình kinh tế trong đó nhà đầu tư nước ngoài (tổ chức, cá nhân) đưa vốn hoặc bất kỳ hình thức giá trị nào vào nước sở tại để thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ nhằm thu lợi nhuận hoặc để đạt được một mục đích kinh tế – xã hội nhất định.
Thực chất của đầu tư nước ngoài là xuất khẩu tư bản, hình thức cao hơn của xuất khẩu hàng hóa. Xuất khẩu tư bản là hành trình thực hiện giá trị thặng dư ở nước ngoài, còn xuất khẩu hàng hoá là quá trình thực hiện giá trị thặng dư ở trong nước.

Xuất khẩu hàng hoá và xuất khẩu tư bản luôn bổ sung và hỗ trợ cho nhau. Các nhà tư bản thực hiện xuất khẩu hàng hoá để thâm nhập tìm hiểu thị trường, pháp luật và quyết định đầu tư tư bản (xuất khẩu tư bản).
Đồng thời với xuất khẩu tư bản là việc thành lập các xí nghiệp, đầu tư, liên doanh để xuất khẩu máy móc, thiết bị, vật tư sang nước sở tại và bóc lột con người, sức lao động ở nước sở tại.
Đặc điểm đầu tư quốc tế là gì?
Phương tiện đầu tư quốc tế có thể là tiền tệ, tài sản hữu hình (thiết bị, vật tư) hoặc tài sản vô hình (bằng trí tuệ sáng tạo, bí quyết kỹ thuật, nhãn hiệu …).
Các chủ thể tham gia vào quá trình đầu tư quốc tế có thể là các chính phủ, các tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp hoặc các tập đoàn kinh tế (khu vực tư nhân).
Quá trình đầu tư luôn có hai bên đến từ các quốc gia khác nhau: Bên đầu tư vốn (còn được gọi là nhà đầu tư) và bên nhận vốn (còn được gọi là bên nhận đầu tư).

Trong quá trình đầu tư, quyền sở hữu vốn luôn thuộc về nhà đầu tư của nước đầu tư, nhưng vốn được sử dụng tại nước nhận đầu tư.
Mục đích của đầu tư là mang lại lợi ích kinh tế, hoặc thực hiện các mục tiêu chính trị, xã hội. Mức độ trách nhiệm và quyền lợi của mỗi bên tùy thuộc vào hình thức trao đổi mà các bên lựa chọn.
Mỗi quá trình đầu tư vốn quốc tế có thể được xem xét từ góc độ rộng đến góc độ hẹp: Ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng đến từng quốc gia, lợi ích của chủ sở hữu vốn.
Nguyên nhân đầu tư quốc tế
1. Trình độ phát triển không đồng đều
Của lực lượng sản xuất và sự phân bố không đồng đều giữa các yếu tố sản xuất. Các yếu tố cơ bản của sản xuất như vốn, công nghệ, lao động, đất đai không được phân bổ đồng đều giữa các nước, các nước phát triển có lợi thế về vốn và công nghệ trong khi các nước đang phát triển được hưởng lợi.
Về lao động, tài nguyên thiên nhiên bị khai thác kém hiệu quả, bởi vậy, đầu tư quốc tế là phương thức hữu hiệu để kết hợp tối ưu nguồn lực của đất nước và giảm thiểu lượng tiền chi sản xuất.

2. Quá trình thế giới hóa ngày càng phát triển mạnh mẽ
Điều này đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc di chuyển các nguồn lực, bao gồm cả đầu tư giữa các quốc gia.
Quá trình quốc tế hóa đã tác động mạnh mẽ đến hoạt động đầu tư quốc tế như về mặt công nghệ mạng viễn thông, thông tin và truyền thông rất phát triển, làm cho toàn cầu hóa bị thu hẹp lại.
Các nhà đầu tư tiếp xúc với mọi thông tin vốn nhiều hơn, nhanh hơn. Hơn trước, để họ có thể đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn.

3. Sự phát triển mãnh liệt của cách mạng khoa học kĩ thuật
Tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ được thể hiện trên hai phương diện:
- Yêu cầu đầu tư cho khoa học và công nghệ ngày càng cao, như trong lĩnh vực viễn thông, hàng không luôn có sự hợp tác quốc tế.
- Vòng đời công nghệ ngày càng ngắn.

4. Đầu tư quốc tế làm hàng rào chắn
Đầu tư quốc tế nhằm tránh các rào cản thương mại bảo hộ để gia nhập và chiếm lĩnh thị trường, mở rộng sức mạnh của các công ty xuyên quốc gia (TNCs).
Xuất khẩu hàng hóa ra thị trường nước ngoài là một bài toán khó, doanh nghiệp phải đối mặt với hàng loạt rào cản, hàng rào bảo hộ (hàng rào thuế quan, hàng rào phi thuế quan),
Vì vậy, để tránh những khó khăn này, doanh nghiệp có thể xây dựng các trung tâm, cơ sở, cơ sở kinh doanh ngay trong lòng thị trường nội địa.

5. Nâng cao uy tín quốc tế
Đầu tư quốc tế là một hình thức cần thiết để nâng cao uy tín quốc tế và thực hiện các mục đích chính trị – xã hội. Mỗi quốc gia tùy theo mức độ ưu tiên của mình có thể có kế hoạch đầu tư vào các lĩnh vực, quốc gia.
6. Đầu tư ra nước ngoài nhằm hạn chế rủi ro
Thực hiện nguyên tắc cơ bản trong kinh doanh là không để tất cả trứng vào một rổ, lĩnh vực đầu tư sẽ giảm, khi có sự thay đổi diễn ra ở một địa bàn thì chỉ có chi nhánh ở khu vực đó bị ảnh hưởng, các khu vực khác không bị ảnh hưởng.

7. Tận dụng chính sách thuế.
Các nhà đầu tư sẽ chọn địa điểm có mức thuế ưu đãi cho mình, đồng thời, họ sẽ tiến hành giảm thiểu tất cả các loại thuế đối với tất cả các tập đoàn.
Tác động của đầu tư quốc tế là gì?
1. Đối với nước xuất khẩu số tiền đầu tư
Tác động tích cực:
- Giúp nâng cao hiệu quả sử dụng số tiền đầu tư.
- Giúp xây dựng thị trường cung cấp nguyên liệu ổn định.
- Giúp mở rộng sức mạnh kinh tế, nâng cao uy tín trên thị trường quốc tế.
- Giúp phân tán rủi ro, do tình hình kinh tế chính trị không ổn định.
- Giúp chuyển đổi cơ cấu kinh tế trong nước theo hướng hiệu quả

Tác động tiêu cực:
- Nhà đầu tư có thể gặp rủi ro lớn nếu không hiểu rõ về môi trường đầu tư.
- Dẫn đến việc giảm việc làm tại nước sở tại.
- Có thể có sự suy yếu của quá trình chuyển giao công nghệ.
- Nếu không có định hướng và chính sách phù hợp, người bán không muốn kinh doanh trong nước mà chỉ muốn kinh doanh ở nước ngoài, khiến trong nước bị tụt hậu về số tiền đầu tư.
2. Đối với nước tiếp nhận vốn đầu tư
Đối với các nước tư bản phát triển:
- Giúp giải quyết các yếu tố khó khăn về kinh tế, xã hội của đất nước.
- Hỗ trợ cải thiện cán cân thanh toán.
- Giúp tạo việc làm mới.
- Giúp tăng thu ngân sách dưới các hình thức thuế.
- Tạo môi trường cạnh tranh thúc đẩy phát triển kinh tế và thương mại.
- Giúp học hỏi kinh nghiệm quản lý tiên tiến của nước ngoài.

Đối với các nước chậm phát triển và đang phát triển:
- Giúp đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế.
- Giúp thu hút lao động, giải quyết việc làm, giải quyết một phần tình trạng thất nghiệp.
- Góp một phần cải thiện môi trường cạnh tranh.
- Góp phần tạo cơ hội tiếp nhận khoa học, công nghệ, kỹ thuật từ nước ngoài.
Tổng kết
Vậy qua đây bạn đã biết được đầu tư quốc tế là gì rồi đúng không nào? Mình hy vọng bài viết phía trên đây mà mình vừa chia sẻ sẽ phần nào giúp cho bạn có thêm nhiều kiến thức về lĩnh vực này. Nếu như trong quá trình xem bài viết có bất cứ thắc mắc nào thì đừng ngại để lại phía bên dưới bài viết một comment để cùng mình giải đáp nhé!
Xem thêm: Đầu Tư Giá Trị Là Gì? Những Nguyên Tắc Vàng Trong Đầu Tư Giá Trị
Thanh Xuân – Tổng hợp, bổ sung