Chứng khoán cơ sở làm sao để phân biệt chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh? Qua bafi viết phía dưới sẽ bổ sung thêm nhiều thông tin đến độc giả, cùng tìm đọc nhé.
Chứng khoán cơ sở là gì?
Chứng khoán cơ sở là loại cổ phiếu được niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán. Loại cổ phiếu này thuộc thông số VN30, HNX30 hoặc các thông số tương tự thay thế khác. Ngoài ra còn phải cam kết thành quả vốn hóa bình quân trong 6 tháng gần nhất từ 5000 tỷ trở lên (tính đến thời điểm ngày chốt dữ liệu).
Chứng khoán cơ sở được dùng làm tài sản cơ sở cho sự tạo ra của chứng quyền và một số chứng khoán phái sinh. Trong tiếng anh chứng khoán cơ sở được dịch là Underlying Security.
Chứng quyền có cam kết là loại chứng khoán có tài sản cam kết bởi công ty chứng khoán phát hành. Cho phép người sở hữu được mua – bán chứng khoán cơ sở cho các tổ chức phát hành chứng quyền theo một mức giá nhất định và tại một thời điểm cố định.
Xem thêm: Trường phái đầu tư mạo hiểm all in trong chứng khoán là gì?
Đặc điểm chứng khoán cơ sở
Chứng khoán cơ sở có một số đặc điểm chi tiết như sau:
- Tổ chức phát hành chứng khoán cơ sở là đơn vị hành chủ đạo
- Thị trường giao dịch là thị trường cơ sở và dùng tài khoản hiện tại để giao dịch
- Điều khoản mặt hàng sẽ do tổ chức phát hành quy định, điều khoản sẽ không giống nhau với từng mặt hàng phát hành
- Khối lượng niêm yết chi tiết là số lượng khi phát hành được quy định trong thời hạn chi tiết
- Chứng khoán cơ sở không cần ký quỹ
- Chẳng thể bán chứng khoán cơ sở khi chưa nắm giữ
- Người mua có quyền hành động giao dịch chứ không bắt buộc như nghĩa vụ
- Chứng khoán cơ sở sau khi giao dịch sẽ được chuyển giao giữa ngân hàng và người đầu tư
Phân biệt chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở
Thị trường giao dịch
Chứng khoán phái sinh giao dịch tại thị trường phái sinh, mang các ưu điểm giúp đỡ thanh khoản cho thị trường cơ sở. Điển hình là việc cho phép nhà đầu tư tận dụng các lợi thế về đòn bẩy, giao dịch, bù trừ nhanh chóng, không giới hạn việc nắm giữ. Ngoài ra, nhà đầu tư có khả năng liên tục dự đoán xu thế thị trường.
Trong thời gian đó, chứng khoán cơ sở giao dịch trong thị trường giao ngay, mang tính tức thời, không được phép thay đổi hay lựa chọn.
Số lượng phát hành/niêm yết và bán khống chứng khoán
Chứng khoán phái sinh cho phép số lượng phát hành, niêm yết thoải mái, tự do, không giới hạn. Về giới hạn vị thế của chứng khoán phái sinh, đối với người đầu tư chuyên nghiệp là 20.000 vị thế/tài khoản, nhà đầu tổ chức là 10.000 vị thế và nhà đầu tư cá nhân là 5.000 vị thế.
Tuy nhiên, ngược lại điều này, chứng khoán cơ sở kiểm soát chặt chẽ số lượng và phụ thuộc vào tổ chức phát hành, khống chế thị trường giao dịch. Một vài thị trường sẽ đừng nên phép mua bán chứng khoán cơ sở.
Số tiền cần để giao dịch
Số tiền cần để giao dịch chỉ thuộc một phần thành quả chứng khoán phái sinh trong khi chứng khoán cơ sở là bằng tổng thành quả chứng khoán muốn mua. Lợi thế đòn bẩy là một đặc điểm khác biệt của chứng khoán phái sinh đối với các chứng khoán cơ sở.
Về cơ bản, khi tham gia giao dịch Hợp đồng tương lai, nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra một khoản tiền (Ký quỹ) có thành quả nhỏ hơn giá trị của hợp đồng mà nhà đầu tư mong muốn tham gia (giá trị hợp đồng). Hiện tại quy chế ký quỹ trên thị trường chứng khoán phái sinh là 80% bằng tiền mặt và 20% bằng cổ phiếu nhưng trước mắt, để chắc chắn sự không gây hại là cao nhất, tỷ lệ ký quỹ ứng dụng là 100% bằng tiền mặt.
Xem thêm: 6 nhóm chỉ số tài chính quan trọng trong đầu tư chứng khoán
Thời điểm thanh toán, chuyển giao
Chứng khoán cơ sở thời điểm thanh toán của chứng khoán phái sinh là trong tương lai trong thời gian chứng khoán cơ sở là ngay sau giao dịch. Trong thị trường chứng khoán phái sinh, tháng đáo hạn là tháng hiện tại, tháng kế tiếp, hai tháng cuối 02 quý kế tiếp.
Chứng khoán phái sinh dù là thành viên “sinh sau đẻ muộn”, tuy vậy, không nó làm cho thua kém, lép vế trước các thị loại chứng khoán khác trên thị trường. Không những thế, nó còn có vẻ chiếm ưu thế vượt trội so sánh với chứng khoán cơ sở.
Vai trò của thị trường chứng khoán
Một thị trường chứng khoán công việc hiệu quả được coi như cực kì quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của nước nhà. Nó đem đến cho các công ty khả năng đến gần hơn vốn nhanh chóng, đồng thời cũng là kênh sinh lợi hiệu quả cho nhà đầu tư.
Kênh dẫn vốn hiệu quả cho nền kinh tế
Ở các quốc gia đang phát triển, nhu cầu về vốn trong giai đoạn đầu sẽ là vốn ngắn hạn. Nền kinh tế sẽ có sự tham gia của phần đông là các công ty vừa và nhỏ.
Thế nên, các công ty có thể đơn giản đi vay vốn tại tổ chức tài chính cho các mong muốn dùng vốn 1 – 2 năm, thậm chí dưới 1 năm.
Qua thời gian, khi nền kinh tế đã ngày càng tăng trưởng, quy mô sản xuất của tổ chức có sự khởi sắc. Các dự án sẽ khiến doanh nghiệp nên có lượng vốn lớn hơn trước nhiều lần và thời gian đầu tư dài hơn.
Khi đó, nhu cầu về vốn lâu dài cho đầu tư tăng trưởng càng ngày cao. Các ngân hàng không còn đủ nguồn tiềm lực để đáp ứng tất cả các nhu cầu về vốn của tổ chức. Lúc đó, thị trường chứng khoán thành lập đã giúp huy động nguồn vốn của toàn xã hội.
Là kênh sinh lợi cho nhà đầu tư
Chứng khoán cơ sở thị trường chứng khoán đã mang đến cho nhà đầu tư những cơ hội để share lợi nhuận với các doanh nghiệp đại chúng. Họ có thể thu được lợi nhuận từ việc mua cổ phiếu theo một trong hai bí quyết, đó là nhận cổ tức hàng năm hoặc kiếm lời từ chênh lệch giá.
Qua bài viết trên đã cung cấp đến bạn đọc những thông tin về chứng khoán cơ sở và những đặc điểm nhận dạng. Hy vọng những thông tin trên của bài viết sẽ hữu ích với các bạn đọc, cùng tham khảo nhé.
Lộc Đạt – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo ( dichvuthanhtoan.vn, yuanta.com.vn, … )
