Bán khống là gì? Có lẽ bạn đã từng nghe đâu đó về câu hỏi này hay đã từng đọc về lướt qua khái niệm này. Bán khống hiện nay đối với các nhà đầu tư chứng khoán trở nên rất phổ biến tuy nhiên nó cũng có những rủi ro đáng lo ngại. Vậy theo bạn bán khống là gì? Những lợi ích và rủi ro nó mang lại là gì? Hãy cùng mình tìm hiểu bài viết dưới đây để rõ hơn nhé!
Bán khống là gì?
Bán khống hay còn được gọi là short selling được biết đến là cách để kiếm tiền dựa trên cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ phái sinh trong trường hợp chúng đang giảm giá mạnh.
Định nghĩa rõ ràng hơn bán khống là bán một loại chứng khoán mà các nhà đầu tư hoàn toàn không sở hữu. Họ mong muốn giá cổ phiếu giảm để có thể đóng giao dịch và có thể kiếm lợi nhuận từ mức giá chênh lệch này.
Trong các giao dịch bán khống, nhà giao dịch sẽ mượn cổ phiếu để bán cổ phiếu sau đấy lại mua lại để trả cho nhà đầu tư đã cho vay cổ phiếu ban đầu.
VD: Giả sử các cổ phiếu của doanh nghiệp XYZ nào đấy hiện bán với giá 10 USD một cổ phần. Một người bán khống sẽ mượn 100 cổ phiếu và bán chúng để thu được 1000 $. Nếu giá cổ phiếu XYZ đó sau đó rớt xuống 8 USD một cổ phần, người bán khống đó sẽ mua lại 100 cổ phiếu đó với giá 800, trả các cổ phiếu cho người chủ gốc và được lợi nhuận 200 đô la Mỹ.
Cách làm này có nguy cơ bị lỗ vô hạn. Ví dụ, nếu cổ phiếu của XYZ được mượn được bán và Trên thực tế giá lên 25 $, thì người bán khống sẽ phải mua lại với tổng giá là 2500 đô la, lỗ mất 1500 đô la.
Lợi ích của bán khống là gì?
1. Bán khống nhằm đầu cơ thu lợi nhuận
Trên thị trường chứng khoán có một số thời điểm nóng và có xu thế giảm ngay trong tương lai gần. Các nhà giao dịch sẽ phát hiện ra việc này và thực hiện việc bán khống để tối đa hóa lợi nhuận.
Tuy nhiên, để thu lợi nhuận từ việc bán khống thì nhà giao dịch phải có kiến thức và nhiều kinh nghiệm dự đoán xu hướng vì hình thức bán khống này tiềm ẩn nhiều nguy cơ cao.
>> Xem thêm: Hướng Dẫn Mở Tài Khoản Chứng Khoán Vietcombank Chi Tiết Nhất
2. Bán khống nhằm đầu tư phòng ngừa rủi ro (hedging)
Bán khống để phòng ngừa rủi ro là để bảo vệ lợi nhuận hoặc giảm bớt các tổn thất nhiều nhất có thể trong đầu tư chứng khoán bởi sự ảnh hưởng của biến động thị trường.
Rủi ro của bán khống là gì?
1. Bán khống dùng tiền vay
Short selling sử dụng cơ chế giao dịch ký quỹ. Khi bán khống, bạn cần mở một tài khoản ký quỹ, cho phép bạn vay tiền từ công ty môi giới bằng việc sử dụng khoản đầu tư của bạn làm tài sản thế chấp.
Cũng như khi mà bạn ký quỹ bền vững, bạn rất dễ thua lỗ vì bạn cần phải thuyết phục yêu cầu duy trì tối thiểu thường là 25%.
Nếu trong trường hợp tài khoản của bạn trượt xuống dưới mức này, bạn sẽ phải chịu một cuộc gọi ký quỹ (margin call) và buộc phải nạp thêm tiền mặt hoặc thanh lý vị thế của mình.
2. Sai thời điểm
Ngay cả khi một doanh nghiệp được định giá quá cao, bạn có thể hình dung được sẽ mất một khoảng thời gian để giá cổ phiếu của nó giảm xuống. Trong khi đó, bạn rất dễ phải chịu lãi suất, bị margin call và bị thanh lý vị thế của mình.
3. Short Squeeze là gì?
Nếu một cổ phiếu được bán khống với mật độ giữa số lượng bán khống và ngày đáo hạn cao, thì cổ phiếu đấy cũng có nguy cơ bị short squeeze.
Một đợt ép giá diễn ra khi cổ phiếu bắt đầu tăng giá và những người bán khống đóng giao dịch của họ bằng cách mua lại các vị thế đã short. Việc mua lại này có thể trở thành một vòng tuần hoàn.
Nhu cầu về cổ phiếu thu hút nhiều người mua hơn, điều này đẩy giá cổ phiếu lên cao hơn, khiến nhiều người bán khống phải đóng vị thế của họ hơn nữa.
4. Nguy cơ pháp lý
Các cơ quan quản lý đôi khi có thể áp đặt các lệnh cấm bán khống trong một lĩnh vực rõ ràng hoặc thậm chí trên thị trường rộng rãi, để tránh hoảng loạn và áp lực bán không chính đáng.
Những hành động như vậy có thể khiến giá cổ phiếu tăng đột biến, buộc người bán khống phải mua lại các vị thế bán với mức lỗ rất lớn.
5. Đi ngược lại với xu hướng
Nhìn chung giá cổ phiếu có xu hướng đi lên. Về mặt lâu dài, hầu hết các cổ phiếu đều tăng giá. Đối mặt với vấn đề đó, kể cả những lúc một doanh nghiệp gần như không cải thiện trong những năm qua, lạm phát hoặc tốc độ tăng giá trong nền kinh tế sẽ khiến giá cổ phiếu của nó tăng lên phần nào.
Vấn đề này có chứng minh cho ta thấy rằng là bán khống đang đặt cược ngược lại với xu hướng chung của thị trường hiện nay.
Bán khống chứng khoán có hợp pháp tại Việt Nam?
Trên thị trường chứng khoán tại Việt Nam, bán khống chứng khoán chưa được cho phép.
Thế nhưng, các nhà đầu tư có thể thực hiện kế hoạch này bằng phương thức giao dịch với các sản phẩm phái sinh như CFD (hợp đồng chênh lệch) nhờ vào thuộc tính hai chiều của thị trường này.
Hợp đồng chênh lệch là một thỏa thuận giữa các nhà đầu tư và nhà môi giới CFD để trao đổi chênh lệch giá trị của sản phẩm tài chính giữa thời điểm mở và đóng hợp đồng.
Nó trao cho các nhà giao dịch và nhà đầu tư cơ hội kiếm lời từ biến động giá cả khi thị trường tăng và giảm mà không cần sở hữu tài sản. Một nhà đầu tư CFD chưa bao giờ thực sự sở hữu tài sản cơ bản mà thay vào đó họ nhận được doanh thu dựa trên sự thay đổi giá của tài sản đó.
Cách bán khống cổ phiếu tại Việt Nam
Bước 1: Nhà đầu tư cần mở một giao dịch thông qua việc mượn chứng khoán, thường là mượn từ một đại lý môi giới.
Bước 2: Thực hiện các lệnh bán số chứng khoán đã mượn trên thị trường. Để có thể thực hiện lệnh bán, nhà giao dịch cần phải có tài khoản ký quỹ, thường sẽ phải trả lãi cho giá trị của các chứng khoán đã vay trong khi giao dịch đang được thực hiện.
Bước 3: Đợi chứng khoán giảm xuống và ngay sau đó để đóng giao dịch, nhà đầu tư cần mua lại số chứng khoán đã bán trên thị trường với mức giá tốt hơn giá đã mượn để hưởng phần chênh lệch.
Bước 4: Trả lại chứng khoán cho người cho mượn hoặc nhà môi giới và thu lời từ mức giá chênh lệch. Nhà giao dịch phải chịu bất kỳ khoản lãi nào được tính bởi nhà môi giới hoặc tiền hoa hồng tính trên các giao dịch.
1. Bán khống trên thị trường chứng khoán cơ sở
Bán khống chứng khoán tại nước ta xét về góc độ pháp luật vẫn chưa được cho phép, tức là không được bán khống cổ phiếu riêng lẻ.
Nhưng mà, trên thị trường chứng khoán cơ sở vẫn có cách để bán khống. Thực hiện bán khống thông qua việc vay mượn chứng khoán sau đó bán giữa các nhà đầu tư cá nhân. Mặc dù hình thức này khá phức tạp và ít phổ biến những vấn đang được diễn ra.
2. Bán khống trên thị trường chứng khoán phái sinh
- Bán hàng trên thị trường chứng khoán phái sinh dựa vào phần giá chênh lệch, vừa bán khống, mua ở các kỳ hạn khác nhau.
- Nhà đầu tư có thể mua ở thị trường chứng khoán cơ sở và có thể bán khống ở thị trường chứng khoán phái sinh.
- Thực hiện dựa trên các phân tích kỹ thuật, dựa vào biến động đồ thị của VFVN30 để tối đa hoá lợi nhuận và giảm tối thiểu mức rủi ro.
Tổng kết
Trên đây là bài viết của mình trình bày về bán khống là gì? Hy vọng từ đây bạn sẽ có những thông tin hữu ích về hình thức bán khống cũng như những rủi ro có thể xảy ra để cân nhắc xem có nên bán khống hay không nhé!
Xem thêm: Hướng dẫn mở tài khoản chứng khoán Vietcombank nhanh nhất 2021
Thanh Xuân – Tổng hợp, bổ sung
